'Best' practices (1): waterverversen en stofzuigen


Menno Bosman

Well-known member
Lid geworden
22 mei 2023
Berichten
104
Leeftijd
65
inleiding
Elk van ons past na verloop van tijd zo van die handigheidjes toe die het onderhouden van het aquarium gemakkelijk(er) maken. Natuurlijk is er voor alles geen 'beste' of 'enige' oplossing want ieders voorkeuren zijn anders en elk aquarium is uniek in termen van formaat, plaatsing, bewoners en beplanting. Daarom staat 'best' in de titel ook tussen aanhalingstekens.
Niettemin, het kan best aardig zijn om kennis te nemen van de methoden die anderen hebben ontwikkeld of zelfs bij toeval hebben ontdekt. Wellicht is er iets dat de moeite van het uitproberen waard is of misschien brengt het je op ideeën. En ook daarom is er dit forum, nietwaar? ;) Ik doe graag mijn duit in het zakje. Of beter, een paar duiten. Hier is de eerste.

situatie
Wat achtergrondinformatie: ik heb op dit moment twee aquaria: een Jewel 400 (beplant, bevolkt) en een Jewel Vision 450 (in opbouw, bestemd voor discus). Beide hebben twee externe filters, geen biologen.
Het onderstaande heb ik bij deze twee én bij eerdere aquaria (onder andere een van 2000 liter) toegepast.

'best' practice (1): waterverversen en stofzuigen
Altijd leuk, elke week ten minste één keer feest: waterverversen en stofzuigen. Even noodzakelijk als tijdrovend maar het hoort er nu eenmaal bij. Maar ... emmers sjouwen? Mij niet gezien! Natte voeten tijdens het stofzuigen omdat de emmer overloopt? Liever niet! En slangen die loskomen uit de bak tijdens het verversen, net als je éven niet kijkt? Een vermijdbaar risico.

Ik gebruik de inlaat van een van de pompen voor het stofzuigen over het filter (net als bij zwembaden) en voor het verversen van water. Wat daarvoor nodig is, is erg eenvoudig: een stukje waterpijp, twee kranen, een T-stuk en een paar slangpilaren. Voor 15 euro kun je aan de slag. Zie foto.
De kraan links naast de pomp is waar het allemaal om gaat. Het water komt vanuit het aquarium aan de rechter zijde de pijp in; de kraan aan die kant zit er slechts om demontage van het geheel mogelijk te maken voor het schoonmaken van de slangen bijvoorbeeld.


leidingen.jpg



De werking is eenvoudig, voor zowel verversen als stofzuigen.

stofzuigen
Ik beschrijf voor het gemak stapsgewijs hoe het in z'n werk gaat.
  • het sifon (de pijp waarmee je stofzuigt bedoel ik) met aan de slang een koppelstuk bevestig ik aan de kraan links
  • de pomp gaat even uit
  • kraan open om de slang vol te laten lopen tot waterniveau aquarium (niks aanzuigen!)
  • sifon in het aquarium hangen
  • pomp aan en stofzuigen maar ... zo langdurig en zo grondig als je maar wilt, zonder onderbreking, zonder tijdslimiet in de vorm van een volle emmer.
De pomp heeft op deze manier dus tijdelijk twee inlaten: de inlaat die permanent in het aquarium hangt én (tijdelijk) de slang van het sifon / de stofzuiger.
Met de snelheidsregeling van de pomp kan ik desgewenst de zuigkracht aanpassen of ik kan zelfs de aanvoer van water via de permanente inlaat wat afknijpen door de rechter kraan wat dicht te draaien. Dat laatste is in de praktijk echter niet nodig als ik de pomp hard genoeg laat draaien.

Na het stofzuigen, haal ik het sifon uit het aquarium en laat ik de pomp de slang vrijwel geheel leegzuigen. Net voor hij lucht gaat happen, sluit ik de linker kraan en daarna kan ik de stofzuigerslang ontkoppelen. Als je er wat handigheid in hebt gekregen, zit er in de slang dan nog slechts een slokje water, niet meer.

Natuurlijk, de methode van stofzuigen over het filter vereist dat je het voorfilter van de pomp wat vaker schoonspoelt maar die frequentie valt heel erg mee en het weegt zeker op tegen de nadelen.

water verversen
Voor het water aftappen en weer aanvullen gebruik ik dezelfde linker kraan en een tuinslang met Gardena-koppelingen; low tech allemaal. Stapsgewijs weer het proces:

  • pomp uitschakelen
  • tuinslang aan de linker kraan koppelen en -altijd handig ;) - de andere kant naar een afvoer (in mijn geval een wastafel 10 meter verderop)
  • kraan openen en water aftappen via de permanente inlaat van de pomp; dus geen gedoe in de bak zelf, die kan zelfs gesloten blijven gedurende de gehele waterverversing
  • kraan sluiten en desgewenst pomp weer inschakelen (bijvoorbeeld als je om de een of andere reden niet direct het water wilt aanvullen).
De maximale hoeveelheid water die zich op deze wijze laat aftappen wordt bepaald door de hoogte waarop de inlaatopening van de pomp zich bevindt. Bij de meeste aquaria is dat ver onder het midden of zelfs dicht bij de bodem dus een wissel van 60 tot zelfs 70% is op deze manier probleemloos uit te voeren.

Voor het aanvoeren van vers water verloopt het proces min of meer omgekeerd:

  • (indien van toepassing) pomp weer uitschakelen
  • de slang die voor afvoer werd gebruikt omhangen en bevestigen aan waterleidingkraan, vat met osmose-water of een andere aanvoerbron
  • kraan van de aanvoerbron openen
  • linker kraan van het aquarium openen en wachten tot het water in het aquarium het juiste niveau heeft bereikt (het verse water stroomt dus via de permanente inlaat het aquarium in)
  • alsdan de kraan van de aanvoerbron weer sluiten en de slang daar afkoppelen
  • slang boven het waterniveau houden en hand-over-hand langzaam teruglopen naar het aquarium zodat de inhoud van de slang het aquarium instroomt
  • de linker kraan sluiten en de aanvoerslang (die dan vrijwel leeg is) afkoppelen
  • pomp weer inschakelen.
De tuinslang die ik gebruik, heb ik op twee plaatsen onderbroken om het ding wat beter hanteerbaar te maken en vooral om de mogelijkheid te hebben even een inline-verwarming in de aanvoerlijn te koppelen om het verse water wat op temperatuur te brengen voor het de bak bereikt. Met de linker kraan kan ik de toevoer zodanig regelen dat de verwarming de kans krijgt een hoeveelheid water te laten doorstromem die een acceptabele temperatuur heeft.

Toegift! :) Stofzuigen 'op de afvoer' is met dit systeem ook mogelijk, al pas ik het zelf nooit toe. Je koppelt eenvoudig de stofzuiger aan de linker kraan en de tuinslang aan de rechter kraan; zo loopt het water direct de afvoer in tijdens het stofzuigen. Maar aanzuigen is dan natuurlijk wel even nodig want effectief heb je dan de pomp uit het systeem verwijderd én je moet het hevel-effect van de aanvoerslang uit het aquarium onderbreken voor je die ontkoppelt van de rechter kraan.

That's all.

Ben benieuwd naar andere handigheidjes, systemen en methoden want het kan altijd beter en sneller. :)
 
Ik vind het heel makkelijk gevonden.
Ben zelf ook fan van pvc leidingen en kranen voor verversen.

Echter heb ik 1 kanttekening.

Wat is het verschil tussen vuil op de bodem van het aquarium of datzelfde vuil in de filter??

En dat heb ik het niet over het visuele effect van een schone bodem.
Maar over de waterchemie.

Want het vuil op de bodem is een vorm van belasting. En of dat nu op de bodem omgezet wordt, of in het filter.
Uiteindelijk blijft het vuil in je gesloten waterkringloop. Het aquarium incl filterinhoud.

Daarnaast geeft de noodzaak tot stofzuigen aan dat de belasting te hoog is. De C:N verhouding ligt niet goed. Hierdoor heb je slechte mineralisatie en blijft vuil zichtbaar op de bodem.

Zie onderstaande over mineralisatie.

 
Dank voor je reactie!

Ik stofzuig meer uit zorgvuldigheid dan noodzaak want zichtbaar vuil op de bodems is er niet. En ik blijf overigens ook weg bij plantenwortels om de voeding niet weg te nemen. Het is vooral bij de voerplaats waar ik wat wegzuig.

Verschil tussen vuil op bodem of in het filter? Naar mijn idee is de concentratie van nuttige bacteriën in het filter hoger dan in de bodem, dus afvalstoffen worden daar m.i. sneller afgebroken. Maar ik kan het mis hebben.

Klopt, deze methode houdt 'alles in de bak'. Maar waterverversingen compenseren dat in de ervaring meer dan voldoende.
 

Terug
Bovenaan